Met toenemende bewustheid van die omgewingsimpak van plastiekafval en die verhoogde las wat met die wegdoening daarvan gepaardgaan, is daar 'n dryfkrag om waar moontlik herwinde in plaas van suiwer plastiek te gebruik. Aangesien baie laboratoriumverbruiksgoedere van plastiek gemaak word, laat dit die vraag ontstaan of dit moontlik is om oor te skakel na herwinde plastiek in die laboratorium, en indien wel, hoe haalbaar dit is.
Wetenskaplikes gebruik plastiekverbruiksgoedere in 'n wye reeks produkte in en om die laboratorium – insluitend buise (Krioviale buise,PCR-buise,Sentrifugbuise), Mikroplate (kultuurplate,24,48,96 diepputplaat, PCR-palte), pipetpunte(Outomatiese of Universele punte), petriskottels,Reagensbottels,en meer. Om akkurate en betroubare resultate te kry, moet die materiale wat in verbruiksgoedere gebruik word, van die hoogste standaarde wees wat kwaliteit, konsekwentheid en suiwerheid betref. Die gevolge van die gebruik van substandaard materiale kan ernstig wees: data van 'n hele eksperiment, of reeks eksperimente, kan waardeloos word met net een verbruiksgoedere wat faal of kontaminasie veroorsaak. Is dit dus moontlik om hierdie hoë standaarde te bereik deur herwinde plastiek te gebruik? Om hierdie vraag te beantwoord, moet ons eers verstaan hoe dit gedoen word.
Hoe word plastiek herwin?
Wêreldwyd is die herwinning van plastiek 'n groeiende bedryf, gedryf deur toenemende bewustheid van die impak wat plastiekafval op die globale omgewing het. Daar is egter groot variasies in die herwinningskemas wat in verskillende lande bedryf word, beide in terme van skaal en uitvoering. In Duitsland, byvoorbeeld, is die Groenpunt-skema, waar vervaardigers bydra tot die koste van die herwinning van die plastiek in hul produkte, reeds in 1990 geïmplementeer en het sedertdien na ander dele van Europa uitgebrei. In baie lande is die skaal van plastiekherwinning egter kleiner, deels as gevolg van die vele uitdagings wat met effektiewe herwinning geassosieer word.
Die grootste uitdaging in plastiekherwinning is dat plastiek 'n baie meer chemies diverse groep materiale is as byvoorbeeld glas. Dit beteken dat plastiekafval in kategorieë gesorteer moet word om 'n nuttige herwinde materiaal te kry. Verskillende lande en streke het hul eie gestandaardiseerde stelsels vir die kategorisering van herwinbare afval, maar baie het dieselfde klassifikasie vir plastiek:
- Poliëtileentereftalaat (PET)
- Hoëdigtheid-poliëtileen (HDPE)
- Polivinielchloried (PVC)
- Laedigtheid-poliëtileen (LDPE)
- Polipropileen (PP)
- Polistireen (PS)
- Ander
Daar is groot verskille in die gemak van die herwinning van hierdie verskillende kategorieë. Groepe 1 en 2 is byvoorbeeld relatief maklik om te herwin, terwyl die 'ander' kategorie (groep 7) gewoonlik nie herwin word nie5. Ongeag die groepnommer, kan herwinde plastiek aansienlik verskil van hul maagdelike eweknieë in terme van suiwerheid en meganiese eienskappe. Die rede hiervoor is dat selfs na skoonmaak en sortering onsuiwerhede, óf van verskillende soorte plastiek óf van stowwe wat verband hou met die vorige gebruik van die materiale, oorbly. Daarom word die meeste plastiek (anders as glas) slegs een keer herwin en die herwinde materiale het verskillende toepassings as hul maagdelike eweknieë.
Watter produkte kan van herwinde plastiek gemaak word?
Die vraag vir laboratoriumgebruikers is: Wat van laboratoriumverbruiksgoedere? Is daar moontlikhede om laboratoriumgraadplastiek uit herwinde materiale te vervaardig? Om dit te bepaal, is dit nodig om noukeurig te kyk na die eienskappe wat gebruikers van laboratoriumverbruiksgoedere verwag en die gevolge van die gebruik van substandaard materiale.
Die belangrikste van hierdie eienskappe is suiwerheid. Dit is noodsaaklik dat onsuiwerhede in die plastiek wat vir laboratoriumverbruiksgoedere gebruik word, geminimaliseer word, aangesien dit uit die polimeer en in 'n monster kan loog. Hierdie sogenaamde loogbare stowwe kan 'n reeks hoogs onvoorspelbare effekte hê op byvoorbeeld kulture van lewende selle, terwyl dit ook analitiese tegnieke beïnvloed. Om hierdie rede kies vervaardigers van laboratoriumverbruiksgoedere altyd materiale met minimale bymiddels.
Wanneer dit by herwinde plastiek kom, is dit onmoontlik vir produsente om die presiese oorsprong van hul materiale te bepaal en dus die kontaminante wat teenwoordig mag wees. En alhoewel produsente baie moeite doen om plastiek tydens die herwinningsproses te suiwer, is die suiwerheid van die herwinde materiaal baie laer as maagdelike plastiek. Om hierdie rede is herwinde plastiek goed geskik vir produkte waarvan die gebruik nie beïnvloed word deur lae hoeveelhede loogbare stowwe nie. Voorbeelde sluit in materiale vir die bou van huise en paaie (HDPE), klere (PET) en kussingmateriaal vir verpakking (PS).
Vir laboratoriumverbruiksgoedere, sowel as ander sensitiewe toepassings soos baie voedselkontakmateriale, is die suiwerheidsvlakke van huidige herwinningsprosesse egter nie voldoende om betroubare, herhaalbare resultate in die laboratorium te waarborg nie. Boonop is hoë optiese helderheid en konsekwente meganiese eienskappe noodsaaklik in die meeste toepassings van laboratoriumverbruiksgoedere, en hierdie eise word ook nie bevredig wanneer herwinde plastiek gebruik word nie. Daarom kan die gebruik van hierdie materiale lei tot vals positiewe of negatiewe resultate in navorsing, foute in forensiese ondersoeke en verkeerde mediese diagnoses.
Gevolgtrekking
Plastiekherwinning is 'n gevestigde en groeiende tendens wêreldwyd wat 'n positiewe, blywende impak op die omgewing sal hê deur plastiekafval te verminder. In die laboratoriumomgewing kan herwinde plastiek gebruik word in toepassings wat nie so afhanklik is van suiwerheid nie, byvoorbeeld verpakking. Die vereistes vir laboratoriumverbruiksgoedere in terme van suiwerheid en konsekwentheid kan egter nie deur huidige herwinningspraktyke nagekom word nie, en daarom moet hierdie items steeds van maagdelike plastiek gemaak word.
Plasingstyd: 29 Januarie 2023