Plastik atıkların çevresel etkisi ve bertarafıyla ilişkili artan yük konusunda artan farkındalıkla, mümkün olan her yerde saf plastik yerine geri dönüştürülmüş plastik kullanma yönünde bir eğilim var. Birçok laboratuvar sarf malzemesi plastikten yapıldığından, bu durum laboratuvarda geri dönüştürülmüş plastiklere geçmenin mümkün olup olmadığı ve eğer mümkünse bunun ne kadar mümkün olduğu sorusunu gündeme getiriyor.
Bilim insanları, laboratuvarda ve çevresinde çok çeşitli ürünlerde plastik sarf malzemeleri kullanıyorlar; bunlara tüpler de dahil (Kriyovial tüpler,PCR tüpleri,Santrifüj tüpleri), Mikro plakalar (kültür plakaları,24,48,96 derin kuyu plakası, PCR paletleri), pipet uçları(Otomatik veya Evrensel uçlar), petri kapları,Reaktif Şişeleri,ve daha fazlası. Doğru ve güvenilir sonuçlar elde etmek için, sarf malzemelerinde kullanılan malzemelerin kalite, tutarlılık ve saflık açısından en yüksek standartlarda olması gerekir. Standart altı malzemelerin kullanılmasının sonuçları ciddi olabilir: tüm bir deneyden veya bir dizi deneyden elde edilen veriler, yalnızca bir sarf malzemesinin başarısız olması veya kirlenmeye neden olmasıyla değersiz hale gelebilir. Peki, geri dönüştürülmüş plastikler kullanılarak bu yüksek standartlara ulaşmak mümkün müdür? Bu soruyu cevaplamak için, önce bunun nasıl yapıldığını anlamamız gerekir.
Plastikler nasıl geri dönüştürülür?
Dünya çapında, plastiklerin geri dönüşümü, plastik atıkların küresel çevre üzerindeki etkisine ilişkin artan farkındalıkla yönlendirilen büyüyen bir endüstridir. Ancak, farklı ülkelerde faaliyet gösteren geri dönüşüm şemalarında hem ölçek hem de uygulama açısından büyük farklılıklar vardır. Örneğin Almanya'da, üreticilerin ürünlerindeki plastiğin geri dönüşüm maliyetine katkıda bulunduğu Green Point şeması 1990'lı yıllarda uygulanmaya başlandı ve o zamandan beri Avrupa'nın diğer bölgelerine yayıldı. Ancak, birçok ülkede plastik geri dönüşümünün ölçeği, kısmen etkili geri dönüşümle ilişkili birçok zorluk nedeniyle daha küçüktür.
Plastik geri dönüşümündeki temel zorluk, plastiklerin örneğin camdan çok daha kimyasal olarak çeşitli bir malzeme grubu olmasıdır. Bu, yararlı bir geri dönüştürülmüş malzeme elde etmek için plastik atıkların kategorilere ayrılması gerektiği anlamına gelir. Farklı ülkeler ve bölgelerin geri dönüştürülebilir atıkları kategorilendirmek için kendi standart sistemleri vardır, ancak birçoğu plastikler için aynı sınıflandırmaya sahiptir:
- Polietilen tereftalat (PET)
- Yüksek yoğunluklu polietilen (HDPE)
- Polivinil klorür (PVC)
- Düşük yoğunluklu polietilen (LDPE)
- Polipropilen (PP)
- Polistiren (PS)
- Diğer
Bu farklı kategorilerin geri dönüşüm kolaylığında büyük farklılıklar vardır. Örneğin, 1 ve 2 numaralı gruplar nispeten geri dönüştürülmesi kolayken, 'diğer' kategori (7 numaralı grup) genellikle geri dönüştürülmez5. Grup numarasından bağımsız olarak, geri dönüştürülmüş plastikler saflık ve mekanik özellikler açısından bakir muadillerinden önemli ölçüde farklı olabilir. Bunun nedeni, temizleme ve ayırma işleminden sonra bile, farklı plastik türlerinden veya malzemelerin önceki kullanımına ilişkin maddelerden kaynaklanan kirliliklerin kalmasıdır. Bu nedenle, çoğu plastik (camın aksine) yalnızca bir kez geri dönüştürülür ve geri dönüştürülmüş malzemeler bakir muadillerinden farklı uygulamalara sahiptir.
Geri dönüştürülmüş plastiklerden hangi ürünler üretilebilir?
Laboratuvar kullanıcıları için soru şudur: Peki ya laboratuvar sarf malzemeleri? Geri dönüştürülmüş malzemelerden laboratuvar sınıfı plastikler üretme olanakları var mı? Bunu belirlemek için kullanıcıların laboratuvar sarf malzemelerinden beklediği özelliklere ve standart altı malzemelerin kullanılmasının sonuçlarına yakından bakmak gerekir.
Bu özelliklerin en önemlisi saflıktır. Laboratuvar sarf malzemeleri için kullanılan plastikteki safsızlıkların en aza indirilmesi esastır çünkü bunlar polimerden sızıp bir numuneye girebilir. Bu sözde sızanlar, örneğin canlı hücre kültürleri üzerinde çok öngörülemeyen etkilere sahip olabilirken, analitik teknikleri de etkileyebilir. Bu nedenle, laboratuvar sarf malzemeleri üreticileri her zaman minimum katkı maddesi içeren malzemeleri seçerler.
Geri dönüştürülmüş plastikler söz konusu olduğunda, üreticilerin malzemelerinin kesin kaynağını ve dolayısıyla mevcut olabilecek kirleticileri belirlemesi imkansızdır. Ve üreticiler geri dönüşüm süreci sırasında plastikleri arıtmak için çok çaba sarf etseler de, geri dönüştürülmüş malzemenin saflığı bakir plastiklerden çok daha düşüktür. Bu nedenle, geri dönüştürülmüş plastikler, kullanımı düşük miktarda sızıntıdan etkilenmeyen ürünler için oldukça uygundur. Örnekler arasında ev ve yol inşaatı malzemeleri (HDPE), giyim (PET) ve paketleme için yastıklama malzemeleri (PS) bulunur.
Ancak, laboratuvar sarf malzemeleri ve birçok gıda temas malzemesi gibi diğer hassas uygulamalar için, mevcut geri dönüşüm süreçlerinin saflık seviyeleri laboratuvarda güvenilir, tekrarlanabilir sonuçları garantilemek için yeterli değildir. Ek olarak, yüksek optik berraklık ve tutarlı mekanik özellikler, laboratuvar sarf malzemelerinin çoğu uygulamasında esastır ve bu talepler geri dönüştürülmüş plastikler kullanıldığında da karşılanmaz. Bu nedenle, bu malzemelerin kullanılması araştırmalarda yanlış pozitif veya negatif sonuçlara, adli soruşturmalarda hatalara ve yanlış tıbbi teşhislere yol açabilir.
Çözüm
Plastik geri dönüşümü, plastik atığı azaltarak çevre üzerinde olumlu ve kalıcı bir etki yaratacak olan dünya çapında yerleşik ve büyüyen bir eğilimdir. Laboratuvar ortamında, geri dönüştürülmüş plastik, örneğin ambalajlama gibi saflığa çok bağımlı olmayan uygulamalarda kullanılabilir. Ancak, laboratuvar sarf malzemelerinin saflık ve tutarlılık açısından gereklilikleri mevcut geri dönüşüm uygulamalarıyla karşılanamamaktadır ve bu nedenle bu ürünler hala bakir plastiklerden yapılmalıdır.
Gönderi zamanı: 29-Oca-2023